خاموش کننده (Fire Extinguisher) یا کپسول آتش نشانی یک دستگاه حفاظت از آتش فعال دستی است که معمولا پر از یک ماده شیمیایی خشک یا مرطوب است که برای اطفای حریق یا کنترل آتش سوزی های کوچک در مواقع اضطراری استفاده می شود.
تاریخچه خاموش کننده ها
اولین کپسول آتش نشانی که سابقه ای از آن وجود دارد در سال 1723 توسط آمبروز گادفری (Ambrose Godfrey)، شیمیدان مشهور آن زمان، در انگلستان به ثبت رسید.
یک خاموش کننده آتش نشانی تحت فشار قابل حمل در سال 1816 توسط کاپیتان بریتانیایی جورج ویلیام مانبی (George William Manby) اختراع شد. این کپسول آتش نشانی شامل یک ظرف مسی 3 گالن (13.6 لیتر) محلول خاکستر مروارید (کربنات پتاسیم) موجود در هوای فشرده بود.
متیل برومید به عنوان یک عامل اطفای حریق در دهه 1920 کشف شد و به طور گسترده در اروپا استفاده گردید. متیل برومید یک گاز کم فشار است که با مهار واکنش زنجیره ای آتش کار می کند و سمی ترین مایع تبخیرکننده است که تا دهه 1960 استفاده می شد.
در دهه 1970، هالون 1211 از اروپا به ایالات متحده آمد، جایی که از اواخر دهه 1940 یا اوایل دهه 1950 مورد استفاده قرار گرفته بود. هالون 1301 توسط دوپونت و ارتش ایالات متحده در سال 1954 ساخته شده بود. اروپا و استرالیا از زمان پروتکل مونترال در سال 1987 استفاده از آن را به شدت محدود کرده اند. محدودیت های کمتر شدیدتری برای خاموش کننده هالون در ایالات متحده، خاورمیانه و آسیا اعمال شده است.
انواع کپسول های آتش نشانی بر اساس شیوه عملکرد
دو نوع کلی کپسول آتش نشانی وجود دارد: کپسول های با مخزن تحت فشار و کپسول های عمل کننده بر اساس کارتریج.
خاموش کننده با مخزن تحت فشار
در این نوع کپسول های اطفای حریق، ماده شیمیایی داخل آن تا زمان استفاده در محفظه ای باقی می ماند و پس از فراخوانی، عمل کرده و تخلیه می گردد. با توجه به نوع عامل اطفای حریق از نیروهای محرکه متفاوتی استفاده می گردد. در خاموش کننده های آبی و فوم معمولا از هوا و در کپسول های اطفا حریق خشک، عموما از نیتروژن به عنوان نیروی محرکه استفاده می شود.
کپسول های عمل کننده با کارتریج
این کپسول های آتش نشانی نیز از گاز دفع شونده داخل کارتریج ها برای تخلیه ماده اطفا حریق استفاده می کنند. با سوراخ شدن کارتریج ها نیروی محرکه لازم برای انتشار عامل اطفای حریق ایجاد می شود.
در حال حاضر کپسول های آتش نشانی تحت فشار رایج ترین نوع موجود در بازار هستند و نوع عمل کننده با کارتریج شایع نبوده و معمولا در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع کپسول اطفا حریق بر اساس کلاس آتش
با توجه به کلاس های شش گانه آتش، خاموش کننده های خاصی برای هر یک طراحی و عرضه می شوند. هیچ نوع عامل اطفا برای مقابله با تمام آتش سوزی ها مناسب نیست، و از آنجا که هر نوع کپسول آتش نشانی دارای دسته های مختلفی از آتش است که بر روی آن مؤثر است، انتخاب نوع خاموش کننده می تواند امری حیاتی باشد.
در انگلستان، کپسول های آتش نشانی قابل حمل باید مطابق با استاندارد BS EN3 باشند ، که مشخص می کند برچسب بدنه آنها به رنگ قرمز رنگ است. یک باند رنگی کوچک نشان دهنده نوع آتش نشانی است. قرمز برای آب، سفید و قرمز برای مه آب، رنگ کرم برای کف، آبی برای پودر خشک، از کپسول های کدگذاری شده زرد برای مواد شیمیایی مرطوب، سبز برای ماده تمیز و سیاه برای کپسول های CO2 استفاده می شود.
انواع خاموش کننده های آتش نشانی
کپسول های اطفای حریق در سامانه تخصصی کیوپیکت بر اساس نوع عامل اطفا به صورت زیر دسته بندی شده است:
با ثبت نام رایگان در سامانه تخصصی کیوپیکت به عنوان خریدار یا فروشنده و تامین کننده می توانید نسبت به استعلام قیمت از نمایندگی فروش و تامین کنندگان انواع برندهای معروف، دریافت مشخصات فنی، مقایسه کالا و خرید و فروش بی واسطه انواع خاموش کننده و کپسول آتش نشانی اقدام نمایید.