دتکتور بیم (Beam Detector) یا دتکتور لیزری که دتکتور خطی نیز نامیده می شود؛ یکی از تجهیزات اعلام حریق و از انواع دتکتورهای دودی است. بیم دتکتور دود دستگاهی است که از واحد فرستنده / گیرنده و یک بازتابنده تشکیل شده است. دستگاهی که دود را با انتشار یک پرتو نور از یک واحد فرستنده گیرنده در سراسر منطقه محافظت شده به یک بازتابنده که سیگنال نور را به واحد فرستنده گیرنده برمی گرداند، تشخیص می دهد.
دود وارد شده به مسیر پرتو سیگنال نور را کاهش می دهد و باعث ایجاد زنگ هشدار می شود. اگر وجود دود درصد معینی از پرتو نور عبوری را مختل کند، بیم دتکتور، سیگنال آتش سوزی را به کنترل پنل ارسال می کند.
معمولا این نوع دتکتورهای دود خطی در مناطقی استفاده می شوند که استفاده از دتکتورهای دود نقطه ای استاندارد، اقتصادی یا کارآمد نیست.
کاربرد و موارد مصرف دتکتور بیم
دتکتورهای دود بیم (خطی) معمولا در مناطق باز بزرگ یا سالن های با سقف بلند و مرتفع مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله اماکن استفاده دتکتورهای بیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انبارها
- تونل ها
- آتریوم ها
- سالن های ورزشی
- استادیوم ها
- آشیانه هواپیما
- انبارهای سردخانه ها
- سالن های کنسرت
مزایا و معایب
دتکتور بیم (خطی) در مقایسه با استفاده از دتکتورهای دود نقطه ای مقرون به صرفه هستند چون می توانند مناطق وسیعی را پوشش دهند. همچنین کاهش قابل توجهی در هزینه کابل کشی ایجاد می کنند. برای مناطق مرتفع و با دسترسی سخت ایده آل هستند.
از معایب دتکتورهای بیم این است که شرایط محیطی مانند دمای شدید، باران، برف، برف، مه و شبنم می‌توانند بر عملکرد صحیح آنها تأثیر بگذارند و ممکن است باعث ایجاد آلارم‌های کاذب شوند.
دو نوع دتکتور دودی بیم
به طور کلی دو نوع دتکتور لیزر دودی وجود دارد:
1) بیم دتکتور فرستنده – گیرنده
در حالت عادی، پرتوهای نور ارسال شده از فرستنده به واحد گیرنده می رسد. اگر گیرنده پرتوهای نور کافی را دریافت نکند، یک آلارم عمومی ایجاد می کند. فاصله بین دو واحد می تواند بین 5-100 متر باشد.
2) دتکتور بیم (خطی) رفلکتوری یا بازتابنده
نوع دوم شامل بازتابنده و واحدی است که هم به عنوان گیرنده و هم فرستنده عمل می کند. در حالت عادی، پرتوهای نور IR ارسال شده از واحد گیرنده فرستنده از بازتابنده منعکس شده و به واحد می رسد. در صورت آتش سوزی، دود پرتوهای نور IR را مسدود می کند و برخی از پرتوهای نور به واحد گیرنده فرستنده نمی رسد. اگر 4 رفلکتور وجود داشته باشد، فاصله بین رفلکتور و واحد می تواند بین 40-100 متر باشد. اگر 1 رفلکتور وجود داشته باشد، فاصله بین رفلکتور و واحد می تواند بین 8-40 متر باشد.
الزامات طراحی
عوامل زیادی ممکن است بر عملکرد دتکتورهای دود بیم از انواع مختلف تأثیر بگذارد. نوع و تعداد مواد قابل احتراق، سرعت رشد آتش، نزدیکی دتکتور به آتش، تهویه و عوامل محیطی مهم هستند که باید در نظر گرفته شوند.
1) حساسیت
حساسیت دتکتور باید در پارامترهای پرتو مورد استفاده در یک برنامه معین، همراه با شرایط محیطی منطقه تنظیم شود.
2) مکان و فاصله
در یک سقف صاف، شفاف یا بدون مانع، حداکثر برد / فاصله تحت پوشش یک دتکتور بیم باید 100 متر یا طبق توصیه سازنده باشد. هیچ نقطه ای در منطقه حفاظت شده نباید بیش از 7.5 متر از خط مرکزی دتکتور لیزری فاصله داشته باشد. حداکثر فاصله بین دو دتکتور 15 متر و حداکثر فاصله از دیوار تا دتکتور 7.5 متر است.
3) موانع
موانع روی یا نزدیک سقف یا دیوارهای یک منطقه حفاظت شده بر توزیع دود تأثیر می گذارد و بنابراین باید در نظر گرفته شود. در صورت وجود تعداد تیرچه یا تیرهای سازه ای در ناحیه حفاظت شده، دتکتور بیم باید به صورت موازی در تیرچه ها قرار گیرد.
4) انسداد پرتو
دتکتورهای دود بیم (خطی) بر یک مسیر روشن بین فرستنده، گیرنده و / یا بازتابنده تکیه دارند. اگر پرتو نور مسدود شود، دتکتور قادر به تشخیص آتش سوزی در مراحل اولیه نخواهد بود. باید مراقب بود که تیر در شرایط عادی منطقه محافظت شده در جایی نصب نشود که بتوان آن را مسدود کرد. اگر احتمال حضور افراد در منطقه حفاظت شده وجود دارد، دتکتور باید حداقل 2.7 متر بالاتر از سطح کف نصب شود. این کار برای جلوگیری از مزاحمت یا هشدارهای اشتباه است.
تست و راه اندازی دتکتور بیم
روش معمولی برای آزمایش دتکتورهای بیم، قرار دادن یک مانع در مسیر پرتو است تا میزان نور دریافتی را زیر آستانه دتکتورکاهش دهد و یک زنگ هشدار عمومی ایجاد کند.
نگهداری
همان طور که گرد و غبار بر روی اجزای نوری دتکتور بیم (خطی) ایجاد می شود، بر حساسیت آن تأثیر می گذارد و حساسیت به هشدارهای کاذب را افزایش می دهد. توصیه می شود به طور دوره ای لنزهای فرستنده / گیرنده دتکتور و بازتابنده را تمیز کنید. فاصله نگهداری به شرایط منطقه حفاظت شده بستگی دارد: هر چه منطقه کثیف تر باشد، تمیز کردن دستگاه ها بیشتر مورد نیاز است.
انواع دتکتور بیم
این نوع دتکتورهای دودی خطی در سامانه تخصصی کیوپیکت به صورت زیر دسته بندی شده است:
با ثبت نام رایگان در سامانه تخصصی کیوپیکت به عنوان خریدار یا فروشنده و تامین کننده می توانید نسبت به استعلام قیمت از نمایندگی فروش و تامین کنندگان انواع برندهای معروف، دریافت مشخصات فنی، مقایسه کالا و خرید و فروش بی واسطه انواع دتکتور بیم اقدام نمایید.
