اسپری نازل (Spray Nozzle) که با عنوان های افشانک یا نازل پاشش هم شناخته می شود یکی از تجهیزات سیستم اطفای حریق آب است که برای شکستن جریان سیال به یک الگوی اسپری شونده جهت اطفای حریق در سیستم آبی مورد استفاده قرار می گیرد.
اسپری نازل ابزاری است که تغییر الگوی پاشش و پراکندگی مایع و تبدیل آن به اسپری را انجام می دهد. نازل های اسپری سه عملکرد اصلی را در این زمینه انجام می دهند:
نازل های اسپری آب برای استفاده در سیستم های حفاظت از آتش طراحی شده است. این نازل ها برای حفاظت از آتش در پروژه ها و صنایع خاص و با خطر بالا، مانند موارد زیر در سیستم های اطفای حریق آبی مورد استفاده قرار می گیرند:
در شرایط خاص می توان از نازل ها برای کاهش خطر شروع آتش سوزی در وهله اول استفاده کرد. معمولاً اینها سطح پایینی از خیس شدن منطقه را برای بالا بردن نقطه اشتعال منطقه فراهم می کنند.
همچنین می توان از نازل های اسپری ظریف تر برای افزایش رطوبت هوا برای کاهش خطر تجمع استاتیک در برخی مناطق که جرقه زدن ممکن است خطر آتش سوزی ایجاد کند یا برای کاهش سطح گرد و غبار در منطقهای که ممکن است خطر آتشسوزی یا انفجار را به همراه داشته باشد، استفاده کرد.
در شرایط خاص از اسپری نازل ها برای محافظت از دارایی های کلیدی در برابر اثرات آتش سوزی استفاده می شود، اما هیچ تلاشی برای خاموش کردن آتش انجام نمی شود. این دارایی ها ممکن است مخازن گازی باشند که در صورت گرم شدن ممکن است خطر انفجار را به همراه داشته باشند.
همچنین میتوان از اسپری نازل ها برای ایجاد یک «راهروی آبی» استفاده کرد که برای افرادی که در منطقه آتش سوزی به دام افتاده اند، مسیری امن برای خروج از یک منطقه ارائه می کند. نازل های مورد نیاز برای این کاربردها دارای توان عملیاتی نسبتاً بالایی هستند و معمولاً دارای مخروط اسپری جهت دارتر نسبت به نازل های اطفاء حریق می باشند.
علی رغم سادگی ظاهری نازل ها، تعداد بسیار زیادی از محصولات مختلف وجود دارد که نشان دهنده روش های زیادی است که صنایع مختلف برای پاشش مایعات مختلف نیاز دارند.
واضح ترین کاربرد نازل ها رساندن آب کافی، فوم یا سایر مایعات ضد حریق به ناحیه ای است که در آن آتش در تلاش برای خاموش کردن آتش رخ داده است. این کار را می توان با خیس کردن آتش با حجم زیادی از مایع یا به طور دقیق تر، با پاشیدن مه های بسیار ریز که به سرعت تبخیر می شوند و اکسیژن را جابجا می کنند و آتش را خفه می کنند، به دست آورد.
این دو رویکرد متفاوت به نازل های بسیار متفاوتی نیاز دارند. معمولاً از نازل های مارپیچی تخصصی برای سیستم های نوع خیس کننده و نازل های مه پاش برای کاربردهای نوع مه استفاده می شود.
مدل اسپری مخروطی جامد با سرعت متوسط. ایده آل برای محافظت در برابر قرار گرفتن در معرض و مبارزه با آتش سوزی سوخت با نقطه اشتعال زیر 66 درجه سانتیگراد مورد استفاده قرار می گیرد.
الگوی اسپری مخروطی جامد با سرعت متوسط.
الگوی اسپری مخروطی جامد با سرعت بالا. ایده آل برای محافظت در برابر قرار گرفتن در معرض و مبارزه با آتش سوزی سوخت با نقطه اشتعال بالای 66 درجه سانتیگراد. مناسب برای استفاده در جاهایی که پرتاب های طولانی مورد نیاز است یا در فضای باز با سرعت باد بالا.
به طور ویژه برای استفاده در مخازن ذخیره سوخت فله طراحی شده است. در جلوگیری از آسیب های سازه ای با خنک سازی در هنگام آتش سوزی و در اطفای حریق در مخازن ذخیره سازی سقف شناور بسیار موثر است.
برای محافظت از اشیاء باریک مانند لوله ها، فلنج ها یا فولاد سازی استفاده می شود.
نازل های Drencher آب پاش های باز هستند که در دو سبک مختلف و با اندازه های دهانه متفاوت (فاکتورهای K) برای پاسخگویی به اکثر نیازهای طراحی سیستم اطفا موجود هستند.
نازل Water Curtain برای ارائه یک اسپری فن مسطح که در آن آب به صورت "قسمت دایره ای" 240 درجه در 15 درجه، عمود بر محور نازل توزیع می شود، توسعه یافته است. این نازل برای ارائه یک اسپری آب صاف دایره کامل متراکم (پرده) برای محافظت از افراد یا سازه ها در برابر تشعشعات حرارتی آتش باز ساخته شده است. به عنوان مثال می توان به مسیرهای فرار، مناطق مشعل در سکوهای نفتی و غیره اشاره کرد.
آنها معمولاً به عنوان بخشی از یک سیستم سیل برای محافظت از سازه ها یا افراد در برابر تابش گرما نصب می شوند - به عنوان مثال برای راه های فرار. اسپری آب هم تابش گرما را منعکس می کند و هم جذب می کند و در نتیجه سطح گرمای حاصله را که به سطح محافظت شده می رسد، کاهش می دهد.
این اسپری نازل برای خیس کردن و خنک کردن سطوح عمودی توسعه یافته است. این دستگاه دارای یک منحرف کننده مخصوص توسعه یافته است که یک اسپری عمودی به سمت پایین و 15 درجه معکوس و عریض را فراهم می کند که باعث ایجاد آب پخش یکنواخت در سطح عمودی پشت آن می شود.
نازل Open Window Drencher محافظت موثر در برابر قرار گرفتن در مخازن ذخیره سازی و به عنوان یک مانع آتش برای درها، دیوارها و پنجره ها را فراهم می کند.
برای محافظت از سینی های کابل و لوله در برابر حرارت تابشی یا آتش استفاده می شود. دارای طراحی ویژه برای دادن نرخ NFPA با حداقل هدررفت است.
محافظت در برابر قرار گرفتن در معرض فولاد سازه های افقی یا عمودی و سایر سطوح صاف را فراهم می کند. این اسپری نازل با الگوی توزیع ویژه توسعه یافته که با برخورد مستقیم بدون هدر رفتن آب بیش از حد نسبت به نازل های معمولی، محافظت را انجام می دهد.
این اسپری نازل به ویژه برای محافظت از دهلیزها در برابر آتش طراحی شده است.
ترکیبی از نازل پرتاب بلند LTH و ELTH برای پوشش افقی طولانی تا 13 متر.
به عنوان محافظ حرارتی تابشی و برای کنترل نشت گاز استفاده می شود.
نازل پارتیشن افقی که یک فن صاف از آب یا فوم را در 360 درجه پخش می کند. برای خنک کردن یا تشکیل پرده آب استفاده می شود.
نازل پاشش آب با سرعت کم که اسپری حاوی قطرات بسیار ریز آب تولید می کند. برای اطفاء حریق در مناطق بسته مانند کانال کاری، محفظه موتور و نوار نقاله استفاده می شود.
پوشش های فوم با کیفیت بالا را برای مهار سریع شعله و ایمنی در برابر احتراق مجدد و سوختن تولید می کند.
آداپتور چرخشی یک اتصال توپی انعطاف پذیر است که امکان تنظیم جهت آسان و ثابت کردن نازل های اسپری را فراهم می کند. این ویژگی به ویژه برای برنامه هایی مفید است که اجزای اتصال استاندارد زاویه و فضای مورد نیاز طراحی را برآورده نمی کنند.
آداپتور چرخشی در انواع مختلفی از آلیاژهای فلزی با دوام بالا موجود است. برای برآورده کردن نیازهای سیستم های حفاظت در برابر آتش در چالش برانگیزترین محیط ها دارای کارایی بالایی است.