شیر پروانه ای از خانواده شیرهای ربع گرد است که برای قطع یا اجازه دادن به جریان سیال در خطوط لوله به‌کار می‌رود. دیسک شیر با چرخش 90 درجه، جریان سیال را مسدود یا آزاد می‌کند. شیرهای پروانه‌ای به دلیل ساختار ساده، وزن کم و نصب سریع در کاربردهای مختلف، به‌ویژه در تأمین و توزیع آب، ایستگاه‌های پمپاژ، و صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
اجزا اصلی:
- بدنه (Valve Body): بین فلنج‌های لوله نصب می‌شود و انواع اتصال آن شامل فلنجی، دوپره‌ای و واشری است.
- دیسک (Disc): دیسک در شیر پروانه ای مانند دروازه شیر کشویی عمل می‌کند و برای کنترل جریان سیال استفاده می‌شود.
- صندلی (Seat): صندلی داخلی شیر از مواد مقاوم ساخته شده و به آب‌بندی کامل دیسک در وضعیت بسته کمک می‌کند.
- ساقه (Stem): ساقه دیسک را به مکانیزم محرک متصل می‌کند و گشتاور را به دیسک منتقل می‌کند.
- آب‌بندی‌ها (Seals): برای جلوگیری از نشت سیال و جلوگیری از تماس سیال با اجزای داخلی شیر به‌کار می‌روند.
مزایا:
- سبک و جمع‌وجور: طراحی فشرده و وزن کم باعث کاهش هزینه‌های نصب و فضای اشغالی می‌شود.
- هزینه کمتر: به دلیل ساختار ساده و مواد کمتر مورد نیاز، این شیرها اقتصادی‌تر از سایر انواع شیرها هستند.
- عملکرد سریع: چرخش 90 درجه برای باز و بسته کردن کامل شیر کافی است.
- نگهداری کم: با داشتن اجزای کمتر و ساده، نیاز به نگهداری کمتری دارند.
- کاربردهای گسترده: مناسب برای سیستم‌های آب، فاضلاب، صنایع غذایی، پالایشگاه‌ها، کشتی‌سازی و بسیاری کاربردهای دیگر.
انواع شیر پروانه‌ای و کاربرد آن در سیستم اطفاء حریق آبی
شیر پروانه‌ای هم‌مرکز (Concentric Butterfly Valve):
در این نوع شیر، ساقه (Stem) از مرکز دیسک عبور می‌کند و دیسک به‌طور مستقیم به بدنه متصل است. این نوع شیر برای فشارهای پایین و متوسط مناسب است و به‌طور گسترده در سیستم‌های آبیاری و آب‌رسانی استفاده می‌شود. از آنجا که این نوع شیر ساختار ساده‌تری دارد، در سیستم‌های اطفاء حریق کوچک و متوسط به کار می‌رود.
شیر پروانه‌ای دوگانه خارج از مرکز (Double Eccentric Butterfly Valve):
در این طراحی، دیسک با دو انحراف از مرکز نصب شده است. این انحراف‌ها باعث کاهش تماس بین دیسک و صندلی در هنگام باز و بسته شدن می‌شوند و در نتیجه باعث کاهش سایش و افزایش طول عمر شیر می‌شوند. این شیر برای سیستم‌هایی که نیاز به کارکرد طولانی‌مدت و مقاومت در برابر فشار بالا دارند، مانند سیستم‌های بزرگ اطفاء حریق، مناسب است.
شیر پروانه‌ای سه‌گانه خارج از مرکز (Triple Eccentric Butterfly Valve):
این نوع شیر پیشرفته‌ترین نوع شیر پروانه‌ای است و دارای سه انحراف از مرکز است که باعث کاهش سایش بین دیسک و صندلی می‌شود. همچنین از صندلی‌های فلزی برای مقاومت در برابر فشار و دماهای بالا استفاده می‌کند. این نوع شیر برای کاربردهای خاص و حساس مانند سیستم‌های اطفاء حریق فشار بالا و محیط‌های صنعتی خطرناک مناسب است.
شیر پروانه‌ای با صندلی فلزی (Metal Seated Butterfly Valve):
این شیر به جای صندلی‌های لاستیکی از صندلی‌های فلزی استفاده می‌کند که برای محیط‌های با دمای بالا و فشار قوی مناسب است. این نوع شیر در محیط‌های صنعتی سنگین و در سیستم‌های اطفاء حریق که نیاز به تحمل دما و فشار بالا دارند، استفاده می‌شود.
شیر پروانه‌ای با صندلی نرم (Resilient Seated Butterfly Valve):
در این نوع شیر، دیسک به یک صندلی انعطاف‌پذیر از مواد لاستیکی یا الاستومری فشار می‌آورد و این ویژگی باعث آب‌بندی بهتر و جلوگیری از نشت می‌شود. این شیرها در سیستم‌های اطفاء حریق معمولی و متوسط که فشار زیادی در آن‌ها اعمال نمی‌شود، کاربرد دارند.
کاربرد در سیستم اطفا حریق آب
شیرهای پروانه ای به دلیل طراحی ساده، وزن کم، و عملکرد سریع، در سیستم اطفا حریق آب نقش مهمی ایفا می‌کنند. این شیرها به‌سرعت باز و بسته می‌شوند و برای کنترل جریان آب در شبکه‌های لوله‌کشی اطفا حریق استفاده می‌شوند. به‌خصوص در سیستم‌هایی که نیاز به قطع سریع جریان آب در مواقع اضطراری وجود دارد، شیرهای پروانه‌ای به دلیل چرخش سریع 90 درجه‌ای خود بسیار مناسب هستند.
همچنین، شیرهای پروانه ای با طراحی‌های دو و سه‌گانه خارج از مرکز، به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و فشار، برای استفاده در شبکه‌های اطفاء حریق با حجم بالای آب ایده‌آل هستند. این شیرها می‌توانند به‌طور مؤثر جریان آب را در مسیرهای مختلف هدایت کرده و از نشت و کاهش فشار در سیستم جلوگیری کنند.
خرید شیر پروانه ای
با ثبت نام رایگان در سامانه تخصصی کیوپیکت به عنوان خریدار یا فروشنده و تامین کننده می توانید نسبت به استعلام قیمت از نمایندگی فروش و تامین کنندگان انواع برندهای معروف، دریافت مشخصات فنی، مقایسه کالا و خرید و فروش بی واسطه انواع شیر پروانه ای اقدام نمایید
